黃昏市仔
作者：Tìtêng （台羅會會員）
Sè-hàn ê sî-chūn, hông-hun-chhī-á sī góa kap a-bú siōng chia̍p iok-hōe ê só͘-chāi. 4 tiám hā-khò, kha-pō͘ iáu-bōe ta̍h chhut hāu-hn̂g, tio̍h khòaⁿ-tio̍h a-bú kap i ê 50-á í-keng tī hāu-mn̂g gōa-kháu teh tán. Ta̍k-put-sî chhia chi̍t-ē hoat, góa chiū chai-iáⁿ kin-á-ji̍t beh seng lâi-khì se̍h hông-hun-chhī-á. Hông-hun-chhī-á kap chhù--ni̍h ê chàu-kha, sī a-bú chhoân ke-hóe kap piàn mô͘-su̍t ê só͘-chāi.
Góa sī chin ài tòe a-bú khì se̍h hông-hun-chhī-á, m̄-nā sī in-ūi ē hông kiò “iân-tâu--ê”, koh tiāⁿ ē tú-tio̍h pêng-siông-sî bô ki-hōe thang chò-hóe sńg ê tông-o̍h. Gún ta̍k-pái lóng cháu kah a-bú chhōe bô lâng, khai-sí gún ka-tī gín-á-lâng ê chhài-chhī-á tōa-mō͘-hiám.
“Thâu-ke-niû, che án-chóaⁿ bē?”
A-hoat-chím--à ê tàⁿ-á-ūi chin chheng-khì-siùⁿ, chhiat hó ê ti-bah pâi kah chê-chê-chê. Ta̍k-pái piān-nā khòaⁿ-tio̍h góa lâi, lóng ē the̍h thn̂g-á chhut-lâi kā góa siâⁿ.
“Gín-á-lâng lí--ah, lín bú--à--leh? Tah, thn̂g-á hō͘ lí chia̍h.”
A-bú ta̍k-pái lóng ē lâi kā A-hoat-chím--à kau-koan. I tiāⁿ-tiāⁿ bé kha-khò͘, ah-bô chiū sī sam-chân-bah tńg-lâi chò hong-bah, ló͘ 1 tiáⁿ thèng-hó chia̍h 3 kang. Piān-nā àm-tǹg chhut-hiān hong-bah, góa chiū ē chún-pī hó pak-tó͘, ke pe kúi-nā óaⁿ pn̄g.
Nā beh tī hông-hun-chhī-á lāi cháu-chông, phīⁿ-á chiū ài chin sè-jī, bô, ē hō͘ oat-kak-á hit tàⁿ ke-thúi-chìⁿ ê tàⁿ-á-ūi siâⁿ--khì. Góa lóng ē kā a-bú thó chi̍t-kóa lân-san-á, khì bé 1 ki chìⁿ kah phang-kòng-kòng ê ke-thúi lâi chia̍h. Tī chhù--ni̍h bô thang án-ne chia̍h. In-ūi a-pah lóng kóng he chìⁿ--ê khah mài chia̍h, tùi sin-thé bô hó. Ke-thúi ná chia̍h, tiō ē khòaⁿ-tio̍h a-bú koh sô ji̍p-khì kak-á hit keng bē saⁿ-á-khò͘ ê tàⁿ-á-ūi, thè ka-tī kéng kúi niá súi-súi ê sin saⁿ.
“Saⁿ-á-khò͘, sī ū-kàu chhēng chiū hó--ah, m̄-thang chiah chia̍p bé haⁿh!” Tńg--khì chiū sûi thiaⁿ-tio̍h a-bú koh khì hō͘ a-pah liām--nn̄g-kù-á.
Chū sè-hàn góa chiū ū-hoat-tō͘ liām-chhut chin chē chhài-se ê miâ. Che lóng sī a-pah ê kong-lô, in-ūi i chin ài thiaⁿ N̂g Se-tiân ê “Bē-chhài-gī--ā” (賣菜義--ā). Só͘-pái lāi-té ê chhài góa lóng pōe kah chin se̍k-chhiú. Sui-bóng m̄ bat khòaⁿ-kòe a-pah khì se̍h-kòe chhài-chhī-á, m̄-koh góa siūⁿ i eng-kai sī kap góa kāng-khoán, tùi chia-ê chhài mā lóng chai-chai--ê.
“Lí beh khîn-chhài, ko-lê-chhài, poe-lêng-á-chhài, oe-á-chhài, tang-o-chhài, kńg-sim-pe̍h-chhài ia̍h-sī kú-chhài, hoe-á-chhài, mā ū hit-lō chia̍h-tio̍h ē pó͘-hoeh ê âng-hōng-chhài.”
Thâu-ke sui-jiân bô chhiūⁿ“Bē-chhài-gī--ā”chiah a-sá-lih, m̄-koh i ū i ê phiat-pō͘, seng-lí ta̍k-put-sî lóng chhiâng-chhiâng-kún.
Góa siōng ài khì hî-á-tàⁿ khòaⁿ lâng chhú-lí hî-á, si̍t-chāi chin sim-sek. Ē-tàng khòaⁿ-tio̍h chin chē kî-kî-koài-koài ê hî-á, hoe-pa-li-niau. Thiaⁿ a-bú kóng chit tàⁿ ê hî-á lóng sī hiān-lâu-á--ê, chhiⁿ koh hó-chia̍h. Góa ài chia̍h pe̍h-tòa, a-bú tiāⁿ-tiāⁿ ē kā góa bé--2-bóe. M̄-koh ū chi̍t-chām-á sin-bûn pò kóng pe̍h-tòa ê kià-seⁿ-thâng chin chē. Āu--lâi chiū lóng m̄ bat koh bé--kòe--ah. A-pah ài chia̍h chhǹg-á, a-bú mā ē bé lâi chò sa-sí-mih hō͘ a-pah phòe sio-chiú. Sī kóng, a-bú iā chin gâu, ta̍k-pái lóng iáu-bē-hù kā thâu-ke chhut-kè, thâu-ke chiū ka-tī pòaⁿ bé pòaⁿ sio-sàng. Tōa-hàn liáu-āu chiah chai-iáⁿ, goân-lâi che chiū sī lâng teh kóng Tâi-oân-lâng ê jîn-chêng-bī.
Hông-hun-chhī-á ê kóe-chí-tàⁿ, góa sńg soah lóng ē tī hia tán a-bú, i chhài nā bé liáu, lóng chai-iáⁿ lâi kóe-chí-tàⁿ chhōe--góa. A-bú chai-iáⁿ beh án-chóaⁿ kéng khah pá-chúi ê kóe-chí. I iōng chéng-thâu-á seng tiak khòaⁿ-māi. Góa sī ū iūⁿ khòaⁿ iūⁿ, ka-tī tī hia o͘-pe̍h tiak. Si-koe, poa̍t-á, ông-lâi, chhì-pho, soāiⁿ-á, chí-iàu sī tio̍h-sî ê kóe-chí, a-bú lóng ē bé lâi hō͘ góa chia̍h. Góa bô kéng-chia̍h, mā chin hó io-chhī.
Chha-put-to 5 tiám pòaⁿ, hông-hun-chhī-á lâng iáu-koh chhah-chhah-chhah. Sai-pêng ê âng-hê chhut kah tng súi. A-bú ê o͘-tó͘-bái hoat--leh, góa kā i lám-tiâu-tiâu, chún-pī tńg-lâi chia̍h-àm. Góa sim-lāi teh siūⁿ, tán--leh tńg--khì beh kín lâi-khì sé sin-khu, thèng-hāu a-bú piàn mô͘-su̍t. Án-ne, chhut--lâi liáu-āu, góa chiū m̄-bián koh lâu chhùi-nōa, sûi ū hó-liāu--ê thang chia̍h.
Hông-hun-chhī-á sī gún sè-hàn chò gín-á ê pah-hòe kong-si. Hiān-chhú-sî jú lâi jú chē bē-tiûⁿ, chhiau-chhī thang se̍h, thang bé chhài. Tòa tī to͘-chhī ê gín-á í-keng chin hán-tit ē kiâⁿ ji̍p chhài-chhī-á. Put-jî-kò, bē-tiûⁿ, chhiau-chhī tùi góa lâi kóng, án-chóaⁿ se̍h tiō sī kiám 1 bī. Hit bī, chiū chhàng tiàm lâng kap lâng ê tùi-ōe lāi-té, hit bī, chiū sī ē hō͘ lâng siàu-liām ê “jîn-chêng-bī”.
台灣羅馬字協會
#台羅會交流道 專欄，本文使用白話字。
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
電匯：123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名：財團法人李江却台語文教基金會