Bîn-chú kap To̍k-chhâi
作者：陳雷
（本文是漢羅合用kap全羅馬字一段一段對照）
Lán講台灣是一个民主ê國家，因為台灣人ē-tàng決定啥人做總統，啥人做立委。Lán講中國是獨裁國家，因為中國人bē-tàng決定啥人做主席、做人民大會代表。
Lán kóng Tâi-oân sī 1 ê bîn-chú ê kok-ka, in-ūi Tâi-oân-lâng ē-tàng koat-tēng siáⁿ-lâng chò chóng-thóng, siáⁿ-lâng chò li̍p-úi. Lán kóng Tiong-kok sī to̍k-chhâi kok-ka, in-ūi Tiong-kok-lâng bē-tàng koat-tēng siáⁿ-lâng chò chú-se̍k, chò jîn-bîn tāi-hōe tāi-piáu.
台灣ê總統、立法委員tio̍h-ài考慮人民ê需要。做了無好，後擺換人做。中國ê主席kap小數特權為家己ê利益做代誌。因為啥人做主席、做代表m̄是人民決定--ê。
Tâi-oân ê chóng-thóng, li̍p-hoat úi-goân tio̍h-ài khó-lū jîn-bîn ê su-iàu. Chò liáu bô hó, āu-pái ōaⁿ lâng chò. Tiong-kok ê chú-se̍k kap sió-sò͘ te̍k-koân ūi ka-tī ê lī-ek chò tāi-chì. In-ūi siáⁿ-lâng chò chú-se̍k, chò tāi-piáu m̄ sī jîn-bîn koat-tēng--ê.
台灣人自由自在，想啥講啥，sì-kè來來去去，若無犯法，無人ē來掠，沒收伊ê財產。因為有chia-ê自由安全ê保障，台灣人ē beh保護chit个制度。Che就是民主ê實力。中國人無安全、無自由。政府hoah掠就掠，財產hoah沒收就沒收。獨裁者想空想縫控制人民，限制in想啥、講啥、做啥。Che就是獨裁國家ê本質。中國人ài beh自由，ài有安全，in反對chit款制度。Che 就是獨裁國家天生ê弱點。
Tâi-oân-lâng chū-iû chū-chāi, siūⁿ siáⁿ kóng siáⁿ, sì-kè lâi-lâi-khì-khì, nā bô hoān-hoat, bô lâng ē lâi lia̍h, bu̍t-siu i ê châi-sán. In-ūi ū chia-ê chū-iû an-choân ê pó-chiòng, Tâi-oân-lâng ē beh pó-hō͘ chit ê chè-tō͘. Che tō sī bîn-chú ê si̍t-le̍k. Tiong-kok-lâng bô an-choân, bô chū-iû. Chèng-hú hoah lia̍h tō lia̍h, châi-sán hoah bu̍t-siu tō bu̍t-siu. To̍k-chhâi-chiá siūⁿ-khang-siūⁿ-phāng khòng-chè jîn-bîn, hān-chè in siūⁿ siáⁿ, kóng siáⁿ, chò siáⁿ. Che tō sī to̍k-chhâi kok-ka ê pún-chit. Tiong-kok-lâng ài beh chū-iû, ài ū an-choân, in hoán-tùi chit khoán chè-tō͘. Che tō sī to̍k-chhâi kok-ka thian-seng ê jio̍k-tiám.
民主保證財產自由kap安全，自然行資本主義ê路。大家顧趁錢，鼓舞消費，造成資源浪費，環境汙染。Che是近代資本主義者，台灣在內，需要緊解決ê問題。中國雖然無民主，但是小數ê特權者利用國家ê資本，chiâⁿ做特權資本主義，仝款浪費資源，破壞環境。
Bîn-chú pó-chèng châi-sán chū-iû kap an-choân, chū-jiân kiâⁿ chu-pún chú-gī ê lō͘. Tāi-ke kò͘ thàn-chîⁿ, kó͘-bú siau-hùi, chō-sêng chu-goân lōng-hùi, khoân-kéng u-jiám. Che sī kīn-tāi chu-pún chú-gī-chiá, Tâi-oân chāi-lāi, su-iàu kín kái-koat ê būn-tê. Tiong-kok sui-jiân bô bîn-chú, tān-sī sió-sò͘ ê te̍k-koân-chiá lī-iōng kok-ka ê chu-pún, chiâⁿ-chò te̍k-koân chu-pún chú-gī, kāng-khoán lōng-hùi chu-goân, phò-hāi khoân-kéng.
Tī台灣，人人ē-sái追求伊ê理想，發展伊ê智慧、能力，chiâⁿ做集體發展ê動力。Che就是lán上大ê優點。中國壓制個人ê理想、智慧、能力，致使集體ê動力衰弱。長期講--來，che就是民主國家超過獨裁國家ê根本原因。
Tī Tâi-oân, lâng-lâng ē-sái tui-kiû i ê lí-sióng, hoat-tián i ê tì-hūi, lêng-le̍k, chiâⁿ-chò chi̍p-thé hoat-tián ê tōng-le̍k. Che tō sī lán siōng tōa ê iu-tiám. Tiong-kok ap-chè kò-jîn ê lí-sióng, tì-hūi, lêng-le̍k, tì-sú chi̍p-thé ê tōng-le̍k soe-jio̍k. Tn̂g-kî kóng--lâi, che tō sī bîn-chú kok-ka chhiau-kòe to̍k-chhâi kok-ka ê kin-pún goân-in.
台灣人比中國人khah自由安全，khah有機會追求伊個人ê理想、希望。長期講--來，民主ê台灣比獨裁ê中國khah有前途。
Tâi-oân-lâng pí Tiong-kok-lâng khah chū-iû an-choân, khah ū ki-hōe tui-kiû i kò-jîn ê lí-sióng, hi-bāng. Tn̂g-kî kóng--lâi, bîn-chú ê Tâi-oân pí to̍k-chhâi ê Tiong-kok khah ū chiân-tô͘.
