將軍～Pan-chi仔ê故鄉
作者：So͘ , Iàn Tek （台羅會會員）
本專欄「台羅會交流道」ê稿由台灣羅馬字協會提供kap校對，編輯部無koh做文字編輯。
2020 nî 3 goe̍h chhe 7 pài-la̍k, thàu-chá 8 tiám khí-têng khì Gī-tāi pēⁿ-īⁿ the̍h io̍h-á. 9 tiám-gōa tio̍h sūn-lī kàu chhù. 9 tiám 50 hun koh tùi chhù chhut-hoat, kin-á-ji̍t ê hêng-têng sī Tâi-lâm ê Chiong-kun-khu, khó-lêng chin-chē lâng m̄-bat thiaⁿ--kòe. Má-soa-kau chhái-hōe-chhoan, Chheⁿ-khun-sin Chheng-san hî-káng, Chheⁿ-khun-sin khôe-sìⁿ-hêng ê iâm-chhân, Hong-oân bí-su̍t-koán, Hiong-ú su-īⁿ, che lóng-sī Chiong-kun ê lú-iû kéng-tiám. M̄-koh kin-á-ji̍t ê chú-kak sī Chiong-kun ê pian-chi-á. Chiong-kun ê pian-chi-á-chhiū sī choân Tâi-oân siōng-chē ê só͘-chāi.
9 tiám 50 hun chhia tùi Lō͘-tek chhut-hoat, iân kok-it ko-sok kong-lō͘, tī Môa-tāu lo̍h kau-liû-tō, iân 171 sòaⁿ tō-lō͘ seng lâi kàu Chiong-kun ê Lêng-á-liâu pian-chi-á-lō͘. Chit-tiâu lō͘ tī Lêng-hô Kok-sió ê āu-bīn. Gōa-tē-lâng khah m̄ chai-iáⁿ chit-ê só͘-chāi. Chit-tiâu kan-na 300 kong-chhioh tn̂g ê pian-chi-á-lō͘, lóng puh-chhut âng-phàⁿ-phàⁿ ê hoe-lúi tham-thâu teh kā goán khòaⁿ. Âng, súi koh tōa-pān ê pian-chi-á-hoe, m̄-chai lí kám ū bāng-tiong ê chêng-jîn?
Chòe-kīn 5 nî, Chiong-kun chit-ê só͘-chāi tāi-khài lâi beh 20 pái. Pian-chi-á khui tī jī saⁿ goe̍h. Kin-á-ji̍t ê pian-chi-á tāi-khài khui 8 siâⁿ. Sui-bóng sī pài-la̍k, m̄-koh iû-kheh chin-chió. Koh-lâi tē-jī-chām lâi-kàu Lâm 21 hō tō-lō͘. Chit-tiâu lō͘ pí-kàu khah chē lâng chai, tī Chiong-kun Kok-tiong ē chêng-bīn. Âng-phàⁿ-phàⁿ ê pian-chi-á, chi̍t-lúi chi̍t-lúi tùi o͘-ba̍k-ba̍k ê hoe-m̂ puh--chhut-lâi. Sin ê sèⁿ-miā, sin ê ǹg-bāng tùi chia khai-sí. Bê-lâng koh iau-kiau ê pian-chi-á, ū âng--ê, mā ū kam-á-sek--ê, lóng chhut-lâi kā góa ia̍t-chhiú. Âng-sek kap kam-á-sek ê pian-chi-á, chit-ê tan-sûn ê siàu-lú, kā Lâm 21 hō tō-lō͘ chng-thāⁿ kah súi-tang-tang. Tē-saⁿ-chām sòa-chiap chhia iân Chiong-kun Kok-tiong piⁿ-a, sūn Lâm 20 hō tō-lō͘ sái. Chit-tiâu lō͘ sī chāi-tē-lâng ê pì-bi̍t kéng-tiám. Sui-bóng hoe-lúi bô chhin-chhiūⁿ chêng nn̄g-tiāu lō͘ hiah-ni̍h chhia-iāⁿ, m̄-koh lâi chit-tiâu bô-lâng ê sió-lō͘ kap pian-chi-á iok-hōe. Ta̍uh-ta̍uh-á kiâⁿ, ûn-ûn-á him-sióng, hiáng-siū chi̍t-ē-á kū-chêng mî-mî ê khoài-lo̍k jîn-seng.
Tē-sì-chām chhia iân Lâm 20 hō tō-lō͘ tò-oat, iân Tâi 17 sòaⁿ koh tò-oat lâi-kàu Lâm 24 hō tō-lō͘. Chit-tiâu lō͘ sī óng Áu-ang (Chiong-kun chhī-khu) ê tō-lō͘. Kin-nî ê pian-chi-á pí éng-nî hoat khah-chē, m̄-koh chit-tiâu lō͘ chham-koan ê lâng khah-chió. Lóng-sī kòe-lō͘--ê khah-chē. Tē-gō͘-chām chhia iân Lâm 20 hō tō-lō͘, keng-kòe Lâm 19 hō tō-lō͘ óng Ka-lí ê hong-hiòng, chiàⁿ-oat lâi-kàu Lâm 27 hō tō-lō͘. Chit-tiâu lō͘ sui-bóng té-té bô-kàu 500 kong-chhioh, m̄-koh ū chi̍t-tōaⁿ ê pian-chi-á hoat kah chin ām. Keng-kòe tô͘-tiong chhin-chhiūⁿ kiâⁿ-kòe âng-sek ê pōng-khang.
Chiong-kun ê pian-chi-á, sui-bóng bô Pe̍h-hô Lîm-chhe-pi hiah-ni̍h chhut-miâ, m̄-koh Chiong-kun ê pian-chi-chhiū piàn-pò͘ tōa-ke sió-lō͘, hoān-ûi tōa koh súi. Chiong-kun kham-tit kiò-chò Tâi-oân ê pian-chi-hiong! Chin bô-chhái Chiong-kun Khu-kong-só͘ bô soan-thoân keng-siau, mā bô kî-thaⁿ siong-koan chō-kéng, tì-sú miâ-siaⁿ bô Pe̍h-hô Lîm-chhe-pi hiah- ni̍h chhia-iāⁿ. Sui-bóng Lim-chhe-pi ê pian-chi-á khah-chió, m̄-koh chiâⁿ chi̍p-tiong, koh ū kî-thaⁿ ê phòe-thò, ka-siōng Pe̍h-hô Khu-kong-só͘ keng-siau koan-kong, só͘-í miâ-siaⁿ thàng choân sè-kài. M̄-koán án-chóaⁿ góa iû-goân beh thè Chiong-kun ê pian-chi-á chān-siaⁿ, ǹg-bāng pian-chi-á-hoe khui ê sî, chhiáⁿ lí lâi Chiong-kun kiâⁿ-ta̍h.
Chòe-āu beh soeh-bêng--chi̍t-ê, pian-chi-á Hôa-gí kiò-chò『木綿花』, Tâi-gí chhian-bān m̄-thang kóng bo̍k-mî-hoe. Goán chāi-tē ê khiuⁿ-kháu bô kóng pan-chi, goán chia lóng kóng pian-chi-á.
#台羅會交流道 專欄，本文使用白話字。
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
電匯：123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
