Kō͘ Pe̍h-ōe-jī Jīn-bat Sè-kài

Kō͘白話字認bat世界


作者:Tiuⁿ Bín-hâm


Góa chhut-sì bô gōa-kú, tō tńg-khì Sai-káng-á hō͘ a-má io, it-ti̍t kàu kok-sió 1 nî, a-má lóng sī kiau góa kóng Tâi-gí, góa sī choân Tâi-gí chhī tōa-hàn--ê. Tha̍k kok-sió ê sî-chūn, ta̍k lé-pài lóng ū Tâi-gí khò. Kiàn-pái siōng-khò, góa lóng chiok kî-thāi, in-ūi Tâi-gí sī góa siōng lī-hāi ê kho-bo̍k.


6-nî-á gún pan lâi 1 ê sin Tâi-gí siăn-séⁿ, i ū kà gún Pe̍h-ōe-jī, m̄-koh ta̍k-ke lóng khòaⁿ i sī lāu-lâng tō lóng m̄ siōng-khò. Góa mā ē gōng-gōng tòe tông-o̍h chò-hóe sńg. Hit-tang-chūn m̄ chai-iáⁿ che sī 1 ê ē-tàng hō͘ góa o̍h Pe̍h-ōe-jī ê ki-hōe, tō án-ne phah-sńg--khì--ah.


Tha̍k kok-tiong liáu, gún pan ê siăn-séⁿ i ē-hiáu Tâi-gí Pe̍h-ōe-jī. Siăn-séⁿ i chio kúi ê tông-o̍h lâi chhiùⁿ Tâi-gí pit-gia̍p-koa, koa-sû lóng sī iōng Pe̍h-ōe-jī siá--ê. Che sī góa thâu 1 pái jīn-chin o̍h Pe̍h-ōe-jī. 


Āu--lâi, chiok chē lâng kah-ì gún chhiùⁿ ê koa, góa mā kám-kak tùi Tâi-gí Pe̍h-ōe-jī jú lâi jú ū hèng-chhù. Gún m̄-nā chhiùⁿ-koa, koh chò-hóe thó-lūn beh án-chóaⁿ liap-iáⁿ, kiàⁿ-thâu ài án-chóaⁿ lia̍h, chiah ē hó-khòaⁿ.


Pit-gia̍p-koa chhiùⁿ soah, siăn-séⁿ kè-sio̍k kà góa tha̍k Pe̍h-ōe-jī ê bûn-chiuⁿ. Ta̍k-kang tiong-tàu tha̍k pòaⁿ tiám-cheng. Lóng-chóng ka--khí-lâi o̍h Pe̍h-ōe-jī iáu-bōe 30 tiám-cheng, í-keng ē-tàng tha̍k choân Pe̍h-ōe-jī ê bûn-chiuⁿ, mā ē-hiáu ka-tī siá Pe̍h-ōe-jī--ah. Nā tú-tio̍h bē-hiáu ê sû, góa lóng ē khì chhâ “ChhoeTaigi” bāng-chām. Góa ê liân-lo̍k-phō͘-á ta̍k-ji̍t lóng iōng Pe̍h-ōe-jī siá sim-chêng, siăn-séⁿ mā ē iōng-kō͘ Pe̍h-ōe-jī kā góa hôe-èng.


Góa o̍h Hàn-jī 10 nî, iáu ū chin chē jī bē-hiáu siá, iù-tī-hn̂g kàu-taⁿ tē 10 tang, chiah ū hoat-tō͘ siá 1 phiⁿ bûn-chiuⁿ, iáu-koh siá kah li-li-lak-lak.


Góa tha̍k ê bûn-chiuⁿ lóng sī Tân-lûi sian-siⁿ siá--ê, hō͘ góa o̍h-tio̍h chin chē tī ha̍k-hāu khò-pún o̍h bē tio̍h ê tì-sek. Pí-jû: Tâi-gí ê le̍k-sú, iōng Tâi-gí siāu-kài tē-lí, bu̍t-lí, Ông Io̍k-tek chióng-chióng, lōe-iông chhù-bī koh hó lí-kái.


Góa siōng ài Tân-lûi sian-siⁿ ê “Bu̍t-lí ê Sè-kài” chit phiⁿ bûn-chiuⁿ, lāi-iông sī iōng choân Pe̍h-ōe-jī siāu-kài bu̍t-lí, hō͘ ta̍k-ke chaiⁿ-iáⁿ bu̍t-lí ê sîn-kî, mā hō͘ góa tùi bu̍t-lí kèng-ka ū hèng-chhù, m̄-koh khó-sioh góa ê ha̍k-hāu bô teh iōng Pe̍h-ōe-jī kà bu̍t-lí, che hō͘ góa chin sit-bōng. 










#Lán來講看māi 專欄,本文使用傳統白話字。

#台文通訊BONG報 357期,2023年12月出刊。

歡迎捐款贊助 #李江却台語文教基金會 

(捐款可抵稅,匯款後請通知02-23112199)



郵政劃撥:19021486
戶名:財團法人李江却台語文教基金會

電匯:123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名:財團法人李江却台語文教基金會


#李江却台語文教基金會 需要你ê定期捐款,逐年贊助本會(台文通訊BONG報發行單位)NT$2,400,lán做伙復振台灣語文ê事工kap雜誌編印發行費用,捐款thang抵稅。