作者：Tiuⁿ, Ho̍k Chû（台羅會會長 ）
Tiong-kok Hì-iām koh lâi--ah!
Chìn* khióng-pò͘ !
Chit pái í-keng hāi-sí choân sè-kài 5 bān gōa lâng--ah!
Lán Tâi-oân m̄ chai ū gōa-chē ē sí--khì?
2003 nî ê Tiong-kok Hì-iām, chiū-sī lán iáu-koh ē-kì--tit ê SARS, hāi lán Tâi-oân sí 74 ê lâng.
Khah hùi-khì--ê sī m̄ chai ài koh gōa-kú chiah ē soah, kàu-taⁿ bô lâng chai!
Sui-bóng án-ne kóng, tān-sī chit pái ê Bú-hàn Hì-iām mā-sī tùi lán ū chin chē chiàⁿ-bīn ê éng-hióng!
- Chhiok-chìn Tâi-oân-lâng ê hō͘-siōng pau-iông, tāi-ke thoân-kiat kap ke-thiⁿ Tâi-oân ê jīn-tông. In-ūi chai-eh hō͘ tāi-ke “sèⁿ-miā kiōng-tông-thé” ê ì-sek koh-khah chheng-chhó, chai-iáⁿ bô thoân-kiat bô hoat-tō͘ thèⁿ kòe chit koan. Tâi-oân-lâng ê jīn-tông chit-má í-keng chhiong phòa le̍k-sú kì-lio̍k, chhiau-kòe 83-pha! Chèng-hú tùi e̍k-chêng ê phòaⁿ-toàn chin cheng-khak. Chhái-iōng ê tùi-èng mā chiok ha̍h-su. Chip-chèng boán-ì-tō͘ mā chhòng-chō sin-koân ê kì-lio̍k.
- Ka-sok Tâi-siong lī-khui Tiong-kok. Ū-ê tńg-lâi tâu-chu Tâi-oân, ke-thiⁿ chiū-gia̍p ki-hōe, mā chhòng-chō khah chē GDP. Ū-ê sóa khì Tang-lâm-a, hû-ha̍p Chèng-hú ê Sin-lâm-hiòng Chèng-chhek. Ka-kiông Tâi-oân kap Tang-lâm-a ta̍k-kok ê koan-hē. Mā pang-chān só͘-ūi ê Ìn-Thài Chiàn-lio̍k (Indo-Pacific Stragegy).
- Choán-hòa Tâi-oân ê sán-gia̍p kiat-kò͘. Hō͘ lán chai-iáⁿ kok-ka ê su-khó m̄ sī kan-ta $$$ nā-tiāⁿ! Tùi chhùi-om, ōe-seng-chóa, niû-si̍t, kàu io̍h-phín, iő͘-bió͘**, ki-pún bîn-seng iōng-mi̍h, sīm-chì kun-sū, kok-hông, gōa-kau téng-téng, lóng-chóng ài tùi thâu têng-sin koh su-khó. Kok-ka seng-chûn ê ki-chhó͘, chhiú-tōaⁿ kap bo̍k-tek sī siáⁿ-mi̍h? Che tùi lán Tâi-oân chiok iàu-kín! Jî-chhiáⁿ chit khoán éng-hióng sī phó͘-phiàn-tek--ê. Choân sè-kài ê kok-ka lóng ài án-ne! Jîn-lūi tùi tē-kiû ê thài-tō͘ mā ài thiat-té kái-piàn! Nā-sī koh kè-sio̍k chhiūⁿ éng-kòe án-ne siau-hùi kap chau-that, kè-sio̍k tī chhiū-nâ bû-hān-chè khai-hoat, un-e̍k tiāⁿ-tio̍h ē kè-sio̍k lâi.
- Thê-seng Tâi-oân ê kok-chè miâ-siaⁿ kap tē-ūi. Lán “Tâi-oân-sek Bô͘-sek” hông-e̍k ê khang-khòe chò liáu chiok sêng-kong! Choân sè-kài lóng sio-cheⁿ beh kap lán ha̍p-chok: Bí-kok, Tek-kok, Italy, Eng-kok, Hoat-kok, Hô-lan...lóng-chóng kā lán o-ló kàu tak-chi̍h! Kok-chè ê pò-chóa, tiān-sī, cha̍p-chì téng tāi-chiòng mûi-thé mā lóng ū chiok chē chiàⁿ-bīn kap khéng-tēng ê pò-tō. Pò-chóa pò-tō ū Italy kap Eng-kok ê Tâi-kiâu kóng in chit-má kiâⁿ-lō͘ lóng ū-hong. Chò Tâi-oân-lâng m̄ bat chiah “chhèng”--kòe! Chit-má, jīn-tēng WHO eng-kai chiap-la̍p Tâi-oân ê chhu-sè mā lú lâi lú kiông.
- Chhui-hòa Tâi-oân kap Bí-kok koan-hē seng-kip, sīm-chì kàu “chún koaⁿ-hong” thêng-tō͘. Tī 3 goe̍h 18, Tâi-oân kap Bí-kok chhiam-sú chò-hóe tùi-khòng Tiong-kok Hì-iām liân-ha̍p seng-bêng. AIT Chhù-tiúⁿ kap Tâi-oân Gōa-kau Pō͘-tiúⁿ chhut-bīn chhiam-miâ. Che mā sī le̍k-sú kì-lio̍k. Koh ū Tâi-pak Hoat-àn(TAIPEI Act) Bí-kok Chóng-thóng mā í-keng chèng-sek chhiam-miâ, chiâⁿ-chò ū-hāu ê Bí-kok hoat-lu̍t-- ah!
- Hō͘ “Tâi-oân Tiong-kok, chi̍t pêng chi̍t kok” ê hêng-iáⁿ koh-khah hiáⁿ-ba̍k! Bîn-chú vs choan-chè, láu-si̍t vs môa-phiàn, bûn-bêng vs iá-bân, chū-iû vs to̍k-chhâi, chìn-pō͘ vs lo̍k-ngó͘ lóng-chóng chheng-chheng-chhó-chhó piáu-hiān tī choân sè-kài ê bīn-thâu-chêng. Bô su-iàu koh kóng siáⁿ-mi̍h, tāi-ke chiū lóng liáu-kái kap jīn-tông. Te̍k-pia̍t sī lán koan-sàng hō͘ sè-kài chhùi-om tùi-pí Tiong-kok bē chhùi-om, koh-khah tu̍t-hián Tâi-oân kap Tiong-kok hêng-siōng ê khu-pia̍t!
Un-e̍k lâi thún-ta̍h, hō͘ lán tio̍h-che, siū khó͘-lān. M̄-kú lán mā ài tī chin kan-lân ê khoân-kéng kè-sio̍k seng-chûn, ióng-kám hiòng chiân kiâⁿ! Kúi chheng nî lâi lán ê chó͘-sian chiū-sī án-ne ióng-kám phah-piàⁿ chiah ū kin-á-ji̍t sió-khóa ê sêng-chiū. Lán tio̍h koh kè-sio̍k piàⁿ--lo̍h-khì. Put-tān kā lán Tâi-oân kò͘ hō͘ hó-sè, koh beh oān-chō͘ sè-kài. Án-ne, āu-pái lán ê kiáⁿ-sun tiāⁿ-tio̍h ē o-ló lán chit tē lâng kóng, “Chó͘-kong ū-kàu ióng-kám, ū-kàu phah-piàⁿ kap ū-kàu kian-chhî!” Che sī lán chit tē lâng ê le̍k-sú ūn-miā kap chek-jīm!
Tâi-oân CTT!
Chù-kái:
* Chìn, Gî-lân khiuⁿ.
** iő͘-bió͘, e̍k-biâu, kó͘-chá-sek Tâi-oân Ji̍t-gí.
台灣羅馬字協會
（簡稱「台羅會」）簡介：
2001年成立，宗旨：
(1)推行台灣羅馬字ê研究kap普遍化。
(2)追認台灣羅馬字kap台灣話ê法定地位。
(3)要求政府實施公平正義ê多語文政策。
(4)建設多元、開放、互相尊重ê台灣文化。
E-mail：tlhemail@gmail.com
網站http://www.tlh.org.tw
#台羅會交流道 專欄，本文使用白話字。
台文通訊BONG報314期，2020年5月出刊。
歡迎捐款贊助 #李江却台語文教基金會 （捐款thang抵稅，匯款了後請通知02-23112199）
線上捐款(定期定額) https://ppt.cc/fF5bhx
線上捐款(單筆) https://ppt.cc/fcycox
有固定的長期捐款， 讓更多的台語文相關計畫可以穩定的推行，感謝逐家。
郵政劃撥：19021486
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
電匯：123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
電匯：123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名：財團法人李江却台語文教基金會
李江却台語文教基金會需要你ê定期捐款，逐個月捐助NT$200以上，lán做伙來推動復振台灣語文ê事工，歡迎利用劃撥、電匯、信用卡、郵局『存簿儲金自動轉帳』扣款iah是線頂捐款、現金贊助。
◎逐個月贊助本會（台文通訊BONG報發行單位）NT$200（iah是逐冬NT$2,400）以上，做伙支持基金會事工kap雜誌編印發行費用。歡迎利用郵局劃撥、信用卡（寫捐款單）、線頂捐款、現金贊助、銀行/ATM轉帳（轉帳了後請通知）、支票、郵局戶頭自動轉帳扣繳（寫授權書），捐款收據ē-tàng做『列舉扣除額』抵稅ê用途。
