Hóo-lān Bóng Khà, Mài Kóng Pat-kuà

虎lān bóng khà,mài講八卦

作者:李志明


Tsá-tsîng Ke-kui-Káu--à in kong--a sī “tsi̍t tshuì kuà siang tsi̍h”, tshuàn kóng hôo-luì-luì, tshuàn thàn hiau-hīng-tsînn ê Pe̍h-tsha̍t-tshit--à, thn̂g-tio̍h Ke-kui-Káu--à in pâ--ā Ti-ko-Peh--à. Peh--à huān-sè siūnn-kóng tshù--lìn tsînn to kui tui ná suann--ah, bô tsíng-tio̍h in pâ--ā ê tsînn-kuí-sìng--bô-tánn-kín, koh beh tsò a-ko gâu phah-phún, siōng tsia̍h-la̍t--ê sī hìng tsa-bóo tsiah sī hāi--lah, sè-î bô lī, khè-tsa-bóo-kiánn kui tui.


Tō sī án-ne kā hia-ê huâinn-tsâi that uì tsa-bóo-khang khì, bián guā-kú, sin-thé bē-kham-tit tsit khuán ê thún-ta̍h, tō lâi sí tī tsa-bóo-lâng ê mî-phuē-lāi, tsînn mā hōo tsá-bóo khîng kah ta̋-ta-ta, lóng bô tshun kuá thang pàng hōo in kiánn Ke-kui-Káu--à an-sim-á kuè sing-ua̍h, ū-iánn “hiau-hīng-tsînn sit-tik liáu”. Ū sìn in-kó pò-ìng ê lâng kóng he sǹg--lâi sī thó-tsè, m̄-koh ū lâng teh pué-huē, sī hōo Pe̍h-tsha̍t-tshit--à hāi ê lâng teh kā in kiánn thó-tsè, ia̍h-sī Ti-ko-Peh--à giàn tsa-bóo lâi thó-tsè in tau ê tsînn--leh? Tsng-á-thâu ê lâng 1 kù lâi 1 kù khì ta̍k-ji̍t tsènn bē suah, sǹg-sī lim tsiú phuè uē tsò-gī-niū, mā thang kā kiánn-jî sī-sè khuàn-siān, kiò lâng bái tāi sian-sian m̄-thang tsò--lah!


Tō sī án-ne pù bô 3 tāi, kan-ta 2 tāi niā-niā, kàu kah Káu--à koo-put-tsiong pang-bôo bóng tìng khì o̍h sai-á, sǹg-sī kōo thé-la̍t lâu-kuānn thàn-tsînn--lah. Kú--lâi mā tshut-sai, tshiú-lōo sǹg--lâi hàm-hàm--à, m̄-koh tshuì-tshio hìng pûn-ke-kui, tshàu-tuānn-sìng tài tāng. Lâng kóng sí-liáu koh hông kiāu kah suān--ê tiānn-tio̍h sī kòo-lâng-uàn, nā-bô lâng sí to sí--khì--ah, ná tō hiah khioh-hūn--leh. Sóo-tì lâng-iân, jîn-khì lóng sī ka-tī teh po khah bē tshàu-tsho niā-niā, khîng-si̍t sī àu-té--ê thong lâng hàinn-thâu, tsò-kang-á-phuānn tit-sit liáu-liáu--lah.


Káu--à ke-á-tn̂g tsiáu-á-tōo, khuànn-tio̍h gán-kî-tsîng tsò-kang-á-phuānn lóng sī phīng i khah siàu-liân ê āu-puè, khuànn in tsi̍t-ê-á-tsi̍t-ê phû-thâu tō teh uàn-tòo.Tse iā bo̍k-kuài--lah, siàu-liân--ê thé-la̍t hó, kánn piànn kánn tshiong ná-tshiūnn tsò bē thiám--leh, jīn-tsin kah bô tè kóng, sóo-tì in ê nî-té siúnn-kim lóng phīng Káu--à khah tsē, ah-nā khah tsîng-tsông--ê, tsi̍t-khùn-thâu siúnn-kim tō piànn-tsiūnn it-tóo--ê, siōng-bô siōng-bô mā lóng phīng i khah tuā tsí. Tsóng--sī thâu-ke lâng sioh-tsîng, sui-sī hó-bái khuànn tsāi gán-lāi, to iā tāi-liām Káu--à tuè i hiah kú--ah, ū-huè--ah, thé-la̍t tiānn-tio̍h khah tshē--ah, nńg-sim bô kā sî, hōo i ū 1 tshuì pn̄g thang tsia̍h.


Siūnn-lâi-tńg, Káu--à sim-kuann ngāi-gio̍h bē tiānn-tio̍h.Tō sī thâu-ke siat hit-lō kā siúnn-kim hun tsò 3 ê khám ê huat-tōo, beh lâi kóo-bú sin-kha kiam koh tshì-kik lāu-tsiáu, khuànn tsia-ê ē-kha-tshiú-lâng khang-khuè ē-tàng koh-khah piànn-sè--bē. Ná ē tsai Káu--à sui-sī hân-bān, m̄-koh hiān-put-tánn tō siúnn-kim lóng m̄ bat tsìn-kip siúnn khah tsē--leh, khah the̍h to hit-lō siōng bué khám ê tē-3 kip teh ngāi-gio̍h. Káu--à ta̍k-put-sî teh nauh, kóng siánn-mih “tshing-lâu hông-gân, tsū hūn po̍k-bīng(青樓紅顏,自恨薄命)”, tāi-tsì tō sī án-ne khí-tì--ê.


Káu--à ū 1 hāng giàn, kìnn-nā khang-khuè tsò suah, siōng ài khì lán lōo-pinn tsia ê sió-tsia̍h-pōo lim-tsiú sim-sik tháu-sim-khuì, hōo ut tī sim-kuann-lāi ê bē sóng-khuài, uān-nā lim, uān-nā tháu. Tsiú ná lim ná hainn hit tiâu “Miā-ūn ê Gì-tà”, uàn-thàn ka-tī “sing put hông sî(生不逢時)”, senn-sî pháinn peh-jī, pháinn-miā tsiah ē siúnn-kim sio-liân-suà the̍h kuí-tsa̍p-nî ê tē-3 khám, ná-tshiūnn hông ping tī guân-uī kāng-khuán, peh bē tsiūnn 2-khám--ê.


Káu--à hông hō-tsò Ke-kui-Káu--à tiānn-tio̍h sī gâu tshàu-tuānn, tiānn-tiānn tsènn kah tuā-sè-siann beh sio-su, m̄-koh Káu--à bô mi̍h hìng thi̍h, lo-so pak-lāi koh bô ko, sóo-tì kiàn-pái “sio-tsènn m̄ bat su, sio-su m̄ bat iânn” teh hāi, su-liáu khí-phuì-bīn kā lâng pàng-tiau tshin-tshiūnn teh tsia̍h tshìn-pn̄g--leh. Tshiūnn tsit hîng--ê koh teh kóng in tsit iân ê tō sī i lâng-iân siōng hó, jîn-khì siōng ōng, ū-iánn sī Káu--à teh pûn-huat-lê, tshàu-tuānn--lah, sī beh kóng hōo siâng thiann--leh, ah lán kóng Káu--à tshue-káu-lê sī kìnn-kuí--ooh? Kám m̄ sī ū tuì-tâng--leh!


Káu--à bô guā-kú tsìn-tsîng koh luān-sú tsuànn, ū--ê bô--ê tànn kui tshia teh bē siu-suann. Suah m̄ tsai hit-ji̍t-á sio-tsiú lo̍h-âu kāng-khuán lóng teh puann hit-lō tshut-thâu, kóng bóo-mí-lâng tshut-lâi kiàn-tsìng--ah, tànn-kóng siánn-mih lo̍k-á ê hīnn-khang-mn̂g kú--lâi ē tsiânn-tsò lo̍k-jiông; tsit-siann lán Tâi-lâm Lo̍k-ní-mn̂g ê hiong-tshin tshut-ūn--ah, Lo̍k-ní-mn̂g bián khò Thian-hiō-kiong--ah, lóng thàn lo̍k-jiông tō báu--sí--ah. Tann bē-ti̍t--ah, hiong-tshin lâng-lâng tshiàng-siann beh Má-tsóo pó-pì, bô beh lo̍k-jiông thàn-tsînn, sóo-tì sì-kè tah kò-sī mā beh tsiūnn tiān-sī, beh tshuē i lūn lí-khì.


Káu--à tsò khang-khuè ū kut-la̍t--bô, ū si̍t--bô, hong-phîng án-tsuánn, tsò-hué--kuè ê lâng lóng tsin tsai. Tō sī khang-khuè-tiûnn ê kang-á-phuānn siōng tsheh teh thiah pang-bôo kuánn-kang bô-îng ê sî-tsūn, Káu--à piān-nā thiám, lóng kā khang-khuè pàng--leh tsò i khì hioh-khùn, m̄-kuán khang-khuè ū siu-suah--bô, kàu 1 ê khám-tsām--buē. Sóo-tì, tng Káu--à kiāu pang-bôo kiāu kah bô-la̍t tsò i khì hioh-khùn ê sî, ta̍k-ê mā kā i kiāu kah bô-la̍t, mē kah bô 1 tè tio̍h, án-ne ê pháinn-miâ-siann thuân-khì thâu-ke hia, sī beh án-tsuánn ē ū hó siúnn-kim--leh?


Káu--à ta̍k-put-sî teh uàn-thinn-uàn-tē uàn ūn-sè, tsheh-pē-tsheh-bú tsheh miā-té, sī ke hōo lâng khuànn bô ba̍k-tē--niâ, tsóng--sī, Káu--à ū-lōo kiânn kah bô-lōo, kám m̄ sī ka-tī tsò-tit-lâi--ê?













#Sann-kap讀小說 專欄,本文使用教育部推薦漢字kap台羅。

#台文通訊BONG報 355期,2023年10月出刊。

歡迎捐款贊助 #李江却台語文教基金會 

(捐款可抵稅,匯款後請通知02-23112199)



郵政劃撥:19021486
戶名:財團法人李江却台語文教基金會

電匯:123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名:財團法人李江却台語文教基金會


#李江却台語文教基金會 需要你ê定期捐款,逐年贊助本會(台文通訊BONG報發行單位)NT$2,400,lán做伙復振台灣語文ê事工kap雜誌編印發行費用,捐款thang抵稅。