街路邊ê代誌

Ke-lō͘-piⁿ ê Tāi-chì

作者:陳    雷


舊年8--月tńg去台灣,無意中遇著幾項代誌,tī台灣ê街仔路邊,大概tiāⁿ-tiāⁿ看ē著,在地人慣勢無奇怪。M̄-kú對我離開台灣十冬拄tńg--來ê人客,kài成是特別安排,專工表演ê精彩劇本。


Kū-nî 8--goe̍h tńg-khì Tâi-oân, bô-ì-tiong gū-tio̍h kúi hāng tāi-chì, tī Tâi-oân ê ke-á-lō͘-piⁿ, tāi-khài tiāⁿ-tiāⁿ khòaⁿ ē tio̍h, chāi-tē-lâng koàn-sì bô kî-koài. M̄-kú tùi góa lī-khui Tâi-oân 10 tang tú tńg--lâi ê lâng-kheh, kài sêng sī te̍k-pia̍t an-pâi ê cheng-chhái ê ke̍k-pún.


Chit日,台北ê朋友參我去路邊店--裡買咖啡。買好離開ê時,朋友無細膩甌仔chhia--倒,咖啡潑一塗跤。去kā店員會失禮,店員應無要緊,liam-mi阮ē清。朋友堅持借塗跤布先去拭,拭好beh離開ê時,店員ùi店內出--來,提一甌燒咖啡hō͘--伊,講:「歹勢,hō͘你手燙--著,koh拭塗跤。」Ē 記得hit間店大概叫做Louisa Coffee?我m̄知hit个店員ê名。


Chit ji̍t, Tâi-pak ê pêng-iú chham góa khì lō͘-piⁿ tiàm--lih bé ka-pi. Bé hó lī-khui ê sî, pêng-iú bô-sè-jī au-á chhia--tó, ka-pi phoah chi̍t thô͘-kha. Khì kā tiàm-oân hōe-sit-lé, tiàm-oân ìn bô iàu-kín, liam-mi goán ē chheng. Pêng-iú kian-chhî chioh thô͘-kha-pò͘ seng khì chhit, chhit hó lī-khui ê sî, tiàm-oân ùi tiàm-lāi chhut--lâi, the̍h 1 au sio ka-pi hō͘--i, kóng: “Pháiⁿ-sè, hō͘ lí chhiú thǹg--tio̍h, koh chhit thô͘-kha.” Ē-kì-tit hit keng tiàm tāi-khài kiò-chò Louisa Coffee? Góa m̄ chai hit ê tiàm-oân ê miâ.


Ùi台南小東路去成大台文所無真遠,m̄-kú需要坐車。路邊cha̍h計程--ê,無人beh停,lóng tio̍h-ài電話中先叫,約好chiah beh來載。我拄到台灣,bē-hiáu用手機叫車。Chit時落雨cha̍h無車,拄好tī小東路口一間賣房地產公司ê辦公室外口。無法度,入去拜託辦公室ê小姐。小姐好禮請阮坐,koh泡茶請阮lim。隨就khà電話去tha-khú-sih公司叫車,講好十分鐘就ē來。


Ùi Tâi-lâm Sió-tang-lō͘ khì Sêng-tāi Tâi-bûn-só͘ bô chin hn̄g, m̄-kú su-iàu chē-chhia. Lō͘-piⁿ cha̍h kè-thêng--ê, bô lâng beh thêng, lóng tio̍h-ài tiān-ōe-tiong seng kiò, iok hó chiah beh lâi chài. Góa tú kàu Tâi-oân, bē-hiáu iōng chhiú-ki kiò chhia. Chit-sî lo̍h-hō͘ cha̍h bô chhia. Tú-hó tī Sió-tang-lō͘-kháu 1 keng bē pâng-tē-sán kong-si ê pān-kong-sek gōa-kháu. Bô-hoat-tō͘, ji̍p-khì pài-thok pān-kong-sek ê sió-chiá. Sió-chiá hó-lé chhiáⁿ goán chē, koh phàu tê chhiáⁿ goán lim. Sûi tō khà tiān-ōe khì tha-khú-sih kong-si kiò chhia, kóng hó 10 hun-cheng tō ē lâi.


時間beh到,小姐chhōa阮行去隔壁街約好ê地點等車。攑雨傘替阮cha̍h雨,等到車來hō͘阮入去車內坐,koh特別hoan咐ùn-chiàng,kā伊講成大佗一个校園、佗一搭落車。


Sî-kan beh kàu, sió-chiá chhōa goán kiâⁿ khì keh-piah ke iok hó ê tē-tiám tán chhia. Gia̍h hō͘-sòaⁿ thè goán cha̍h hō͘, tán kàu chhia lâi hō͘ goán ji̍p-khì chhia-lāi chē, koh te̍k-pia̍t hoan-hù ùn-chiàng, kā i kóng Sêng-tāi tó 1 ê hāu-hn̂g, tó 1 tah lo̍h-chhia. 


過幾工,仝款問題koh去拜託hit位小姐。原在親親切切請阮坐、lim茶,替阮叫車,chhōa阮去坐車。Koh hoan咐,後擺若有需要,koh去揣--伊,m̄免細膩。


Kòe kúi kang, kāng-khoán būn-tê koh khì pài-thok hit ūi sió-chiá. Goân-chāi chhin-chhin- chhiat-chhiat chhiáⁿ goán chē, lim tê, thè goán kiò chhia, chhōa goán khì chē chhia. Koh hoan-hù, āu-pái nā ū su-iàu, koh khì chhōe--i, m̄-bián sè-jī.


Che m̄是特別安排hō͘人客看ê劇本。我想,單單tī人人有安全感,互相信任、尊敬ê社會,chiah ē來自然發生。獨裁、政治迫害ê國家無chit款代誌--lah。


Che m̄ sī te̍k-pia̍t an-pâi hō͘ lâng-kheh khòaⁿ ê ke̍k-pún. Góa siūⁿ, tan-tan tī lâng-lâng ū an-choân-kám, hō͘-siong sìn-jīm, chun-kèng ê siā-hōe, chiah ē chū-jiân hoat-seng. To̍k-chhâi, chèng-tī pek-hāi ê kok-ka bô chit khoán tāi-chì--lah.

(本文是漢羅合用kap全羅馬字一段一段對照)








#寫hō͘學生朋友ê代誌 專欄,本文使用教育部推薦漢字kap傳統白話字。

#台文通訊BONG報 365期,2024年8月出刊。

歡迎捐款贊助 #李江却台語文教基金會 

(捐款可抵稅,匯款後請通知02-23112199)



郵政劃撥:19021486
戶名:財團法人李江却台語文教基金會

電匯:123-20-050514-2
華南銀行士林分行活儲
戶名:財團法人李江却台語文教基金會


#李江却台語文教基金會 需要你ê定期捐款,逐年贊助本會(台文通訊BONG報發行單位)NT$2,400,lán做伙復振台灣語文ê事工kap雜誌編印發行費用,捐款thang抵稅。